Ναύπλιο , το πασίγνωστο
Δεν χρειάζεται κανένα κείμενο για να καταγράψει τη μακραίωνη ιστορία που κουβαλά. Διαγράφεται ξεκάθαρη πάνω στα κάστρα του, η πόλη μιλά από μόνη της για το παρελθόν της και για όλους όσοι πέρασαν από δω, τους Φράγκους, τους Ενετούς, τους Τούρκους, τους κατακτητές και τους ευεργέτες της. Το όνομά της σου αποκαλύπτει τον ιδρυτή της: τον Ναύπλιο, γιο του Ποσειδώνα και της Αμυμώνης. Ο Ναύπλιος έκανε με την Κλυμένη τρία παιδιά: τον Παλαμήδη, τον Οίακα και τον Ναυσιμέδοντα. Ο ίδιος οχύρωσε την πόλη και έχτισε το κάστρο που πήρε το όνομα του γιου του- που υπήρξε σοφός και εφευρέτης. Τα ίχνη από τα πολυγωνικά τείχη της Ακροναυπλίας και οι τάφοι στη βόρεια πλευρά του Παλαμηδίου μαρτυρούν πως η ιστορία της πόλης άρχισε περίπου τον 8ο π.Χ. αιώνα.
Το Ναύπλιο, αν και μικρή πόλη, κατάφερε να αποκρούσει πολλούς επιδρομείς. Στον Μεσσηνιακό πόλεμο συμμάχησε με τους Σπαρτιάτες (που ήταν εχθροί των Αργείων) και τελικά κατακτήθηκε από τον Δαμοκράτιδα, τον βασιλιά του Άργους, καταστράφηκε και λειτούργησε ως λιμάνι του Άργους. Είναι όμως πολύ αργότερα όταν το Ναύπλιο αρχίζει να αποκτά δύναμη και αίγλη. Με την ίδρυση του Βυζαντινού κράτους, αναγνωρίζεται από τους Βυζαντινούς ως εμπορικό κέντρο της Ανατολικής Πελοποννήσου και αποκτά μεγάλη στρατηγική σημασία.
Το 1.180 μ.Χ. ορίζεται άρχοντας του Ναυπλίου ο Λέοντας Σγουρός, που κυρίευσε το Άργος και την Κόρινθο. Το 1204, με την κατάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Πελοπόννησος δόθηκε στους Φράγκους, που οχύρωσαν την Ακροναυπλία και έφτιαξαν το φράγκικο φρούριο.
Το 1.390 μ.Χ. το Ναύπλιο κυριαρχείται από τους Ενετούς που ενισχύουν την οχύρωση των δυο φρουρίων της πόλης, κατασκευάζουν και τρίτο ενετικό φρούριο, τον προμαχώνα γνωστό και ως «Πέντε αδέρφια». Οχυρώνεται για πρώτη φορά το Μπούρτζι, χτίζεται πάνω του το κάστρο και μπαίνουν αλυσίδες οχύρωσης από το κάστρο ως το λιμάνι, όλα αυτά μέχρι το 1865 που το Μπούρτζι γίνεται τόπος διαμονής των δημίων. Οι Ενετοί επεκτείνουν την πόλη, την οχυρώνουν με τείχη, φτιάχνουν τον ναό του Αγίου Γεωργίου και άλλα κτίρια καθώς και υδραγωγείο. Από το 1540 έως το 1686 η πόλη κυριαρχείται από τους Τούρκους. Το 1686 ο αντιναύαρχος Μοροζίνης (επικεφαλής των Ενετών) καταλαμβάνει την πόλη και αρχίζει την οχύρωση του Παλαμηδιού που όμως δεν ολοκλήρωσε εξαιτίας ξαφνικού θανάτου του. Την οχύρωση όμως του περίφημου κάστρου τη συνέχισε ο Αυγουστίνος Σαγρέδος, όνομα που βρίσκεται και πίσω από την μικρή εκκλησία του Αγίου Ανδρέα στο κάστρο αλλά και από το πέτρινο λιοντάρι. Οι Ενετοί παραμένουν μέχρι το 1715, όταν με την πτώση της Ενετίας οι Τούρκοι καταλαμβάνουν όλες τις ενετικές κτήσεις στην περιοχή της Μεσογείου. Το 1718 η Πελοπόννησος παραδίδεται επίσημα στους Τούρκους και η πόλη του Ναυπλίου, όπου χτίζονται τζαμιά, υποφέρει από προβλήματα και βαρβαρότητες. Οι Έλληνες κηρύσσουν την έναρξη της επανάστασης στις 25 Μαρτίου του 1821 και τον Νοέμβριο του 1822 οι οπλαρχηγοί της Πελοποννήσου αρχίζουν τον αγώνα τους για την απελευθέρωση του Ναυπλίου με αρχηγό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ο Στάικος Σταϊκόπουλος και οι άντρες του καταλαμβάνουν το Παλαμήδι και η πόλη αποκτά την ανεξαρτησία της. Τον Ιανουάριο του 1823 το Ναύπλιο γίνεται πρωτεύουσα του ελεύθερου ελληνικού κράτους ενώ αρχές του 1828 έρχεται στην πόλη ο πρώτος κυβερνήτης του ελληνικού κράτους, ο Ιωάννης Καποδίστριας. Αυτό, είχε σαν αποτέλεσμα, η πόλη να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι πολλών σημαντικών γεγονότων, θεσμών, κτιρίων.
Το πρώτο Εθνικό Τυπογραφείο
Το Εθνικό Τυπογραφείο δημιουργήθηκε από το 1821, αφού οι ανάγκες για έντυπη μορφή των αποφάσεων και διατάγματων ήταν πολύ μεγάλη. Ο Όθωνας, κατά την βασιλεία του, μετέτρεψε το τυπογραφείο σε κρατικό το 1833, με τον τίτλο «Βασιλικόν Τυπογραφείον».
Το εθνικό τυπογραφείο μεταφέρθηκε το 1834 στην Αθήνα.
Η πρώτη Βουλή των Ελλήνων
Από το φθινόπωρο του 1825 μέχρι την άνοιξη του 1826, στο τζαμί, το οποίο είχε διαμορφωθεί εν τω μεταξύ από τον αρχιτέκτονα Βαλλιάνο, στεγάστηκε η Βουλή των Ελλήνων. Εξού και η ονομασία Βουλευτικό, με την οποία είναι γνωστό το τζαμί μέχρι σήμερα.
Σήμερα, χρησιμεύει ως συνεδριακός χώρος ενώ στο ισόγειό του λειτουργεί η Δημοτική Πινακοθήκη.
Οι πρώτες θεατρικές παραστάσεις
Η πρώτη «θεατρική παράσταση», δόθηκε το 1826, στα σαλόνια των πολιτευτών και των οπλαρχηγών της εποχής. Το έργο ήταν μια απλή αφήγηση των γεγονότων του Μεσολογγίου, από την Ευανθία Καΐρη. Ηταν το πρώτο έργο (δράμα) που πήρε μορφή. Στη συνέχεια, ξεκίνησαν δειλά δειλά οι πρώτες θεατρικές παραστάσεις στο Τριανόν.
Η πρώτη σχολή Ευελπίδων
Ιδρύθηκε στο Ναύπλιο την 1η Ιουλίου 1828 με διάταγμα του Ιωάννη Καποδίστρια,με την αρχική ονομασία «Λόχος των προγυμναστών» και την μετέπειτα «Στριατωτική Σχολή
Ευεπλίδων». Στόχος της κυβέρνησης ήταν η σχολή να εκπαιδεύσει δημόσιους μηχανικούς οι οποίοι θα αναλάμβαναν κρατικά τεχνικά έργα και στην συνέχεια έργα για την οχύρωση της χώρας.
Στην σχολή μπορούσαν να εισαχθούν μαθητές από 12 ετών και η διάρκεια της εκπαίδευσης ήταν αρχικά 3 έτη, και το 1834 αυξήθηκε στα 8.
Οι πρώτοι οκτώ Ανθυπολοχαγοί Πυροβολικού αποφοίτησαν το 1831, στους οποίους φόρεσε τις επωμίδες ο ίδιος ο Καποδίστριας και πρώτος τους ονόμασε «Ευέλπιδες».
Σήμερα, στεγάζεται το Πολεμικό Μουσείο.
Το πρώτο Γυμνάσιο
Το αναπαλαιωμένο κτίριο της πλατείας Τριών Ναυάρχων, όπου σήμερα στεγάζεται το Δημαρχείο της πόλης, έχει μακρά και ενδιαφέρουσα ιστορία. Κτίστηκε το 1857 για να στεγάσει το Γυμνάσιο του Ναυπλίου. Το κτίριο του Γυμνασίου αρχικά ήταν μονόροφο ενώ το 1893 προστέθηκε και δεύτερος όροφος, προκειμένου να στεγαστεί εκεί και το Ελληνικό Σχολείο. Τότε το Γυμνάσιο μετακόμισε στον πρώτο και δεύτερο όροφο, ενώ το Ελληνικό Σχολείο στεγάστηκε στο ισόγειο. Το 1953 το Γυμνάσιο μεταφέρθηκε σε καινούριο κτίριο στην οδό Αμαλίας (και λειτουργεί έως σήμερα) και το κτίριο εγκαταλείφθηκε.
Σήμερα, στεγάζεται το Δημαρχείο της πόλης.
Το πρώτο Φαρμακείο
Βρίσκεται στην Πλατεία Τριών Ναυάρχων αλλά δυστυχώς μόνο μια επιγραφή μαρτυρά την ιδιότητά του. Εδώ, ταριχεύτηκε η σωρός του Ιωάννη Καποδίστρια από τον ιδιοκτήτη του φαρμακείου Mπονιφάτσιο Mποναφίν, Iταλό φιλέλληνα.
Σήμερα στο χώρο που λειτούργησε το φαρμακείο στεγάζεται ένα κατάστημα, αλλά ο Δήμος Ναυπλίου σκέφτεται να το αξιοποιήσει φτιάχνοντας ένα αντίγραφο του τότε φαρμακείου.
Τα πρώτα βεγγαλικά
Η ιστορία λέει, ότι πρώτοι οι Γάλλοι στρατιώτες έριξαν βεγγαλικά στην επέτειο της Ιουλιανής Επανάστασης και φυσικά, ήταν κάτι που προκάλεσε τον θαυμασμό των κατοίκων.
Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο Δέντρο
Το πρώτο δέντρο στολίστηκε επί βασιλείας του Όθωνα, εντυπωσίασε τους κατοίκους και υιοθετήθηκε αμέσως. Επίσης, εκείνη την περίοδο έγινε και το πρώτο «ρεβεγιόν».
Η πρώτη εισαγωγή της πατάτας
Η εισαγωγή της καλλιέργειας της πατάτας αποδίδεται στον Καποδίστρια. Το περίεργο είναι στον τρόπο που βρήκε για να τις κάνει αποδεκτές. Αρχικά, εισήγαγε ένα φορτίο πατάτες και τις πρόσφερε στους πολίτες. Όμως κανείς δεν ενδιαφέρθηκε. Έχοντας, λοιπόν, γνώση των ελληνικών συνηθειών, διέταξε ολόκληρη η αποστολή των πατατών να ξεφορτώνεται σε δημόσια επίδειξη στις αποβάθρες του Ναυπλίου, αλλά να φυλάσσονται αυστηρά. Σύντομα, κυκλοφόρησαν φήμες για τις πατάτες, ότι, αφού τόσο καλά φρουρούνταν, έπρεπε να είναι μεγάλης σπουδαιότητας. Και φυσικά, κάποιοι δοκίμασαν να τις κλέψουν. Οι φρουρές είχαν διαταχθεί να κάνουν τα στραβά μάτια και να επιτρέπουν ουσιαστικά την κλοπή. Σε λίγες μέρες, είχαν κλαπεί όλες οι πατάτες του φορτίου και το σχέδιο του Καποδίστρια να τις εισάγει στην Ελλάδα είχε πετύχει.
Τρία χρόνια μετά τον ερχομό του ο Ιωάννης Καποδίστριας δολοφονείται μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Το 1833 φτάνει στο Ναύπλιο ο Όθωνας από την Βαυαρία, ως βασιλιάς της Ελλάδας, και το επόμενο έτος η πρωτεύουσα της Ελλάδας μεταφέρεται στην Αθήνα. Το 1834 φυλακίζεται στο Παλαμήδι ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος απελευθερώνεται μετά από δυο χρόνια τυφλός από τη σκοτεινή και μικροσκοπική φυλακή του (επισκέψιμη στο Παλαμίδι). Η βασιλεία του Όθωνα διαρκεί ως το 1862. Τις περιόδους επί Καποδίστρια και Όθωνα η πόλη απoκτά έναν αέρα εκσυγχρονισμού. Επί Καποδίστρια γκρεμίστηκαν τα τριώροφα και τετραώροφα σαχνισιά που θύμιζαν οθωμανική πόλη και χτίστηκε το προάστιο της Πρόνοιας για τους λαϊκούς αγωνιστές.
Και μετά όμως τη μεταφορά της πρωτεύουσας, το Ναύπλιο συνεχίζει να αποτελεί μια πολύ σημαντική ελληνική πόλη, αφού υπήρξε βασικό στρατιωτικό κέντρο, με τα συντάγματά του, τα φρούρια, το κεντρικό οπλοστάσιο του στρατού και την κεντρική ιματιοθήκη. Ακόμα, ήταν δικαστικό και διοικητικό κέντρο, ασφαλές εξαγωγικό λιμάνι και προς το τέλος του αιώνα συνδέεται και με το σιδηρόδρομο. Στην πόλη υπάρχουν δυο γειτονιές, η παλιά πόλη και το προάστιο της Πρόνοιας. Μέσα στον 19ο αιώνα το Ναύπλιο αναπτύσσει μια αστική συνείδηση, η όψη της πόλης καλλωπίζεται, γκρεμίζονται τα τείχη, η πόλη αποκτά φωτισμό, περισσότερο πράσινο και ευπρεπή ξενοδοχεία που φιλοξενούν πρίγκιπες και αυτοκράτορες.
Σήμερα το Ναύπλιο κερδίζει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη, καθώς καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στο παρελθόν και τη σύγχρονη εποχή, αποπνέοντας έντονα τον αέρα της πολυποίκιλτης ιστορίας του.
Άργος – Η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας
Η πιο μεγάλη πόλη κοντά στο Ναύπλιο είναι το Άργος. Μόλις 12 χιλιόμετρα μιας δεκάλεπτης, ευχάριστης διαδρομής και έφτασες στην αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας.
Η ιστορία του
Η πλούσια ιστορία του, δεν μπορεί να αποδοθεί σε λίγες γραμμές. Σίγουρα όμως, αξίζει κάποιος να μάθει την ιστορία της πόλη που διεκδικεί τον τίτλο της αρχαιότερης της Ελλάδας. Tα αρχαιότερα ίχνη κατοίκησης της πόλης, εντοπίζονται στο λόφο του Προφήτη Ηλία, τη λεγόμενη Ασπίδα, στα τέλη της Νεολιθικής εποχής γύρω στο 4000–3500π.Χ. Πρώτος βασιλιάς του Άργους θεωρείται ο Ίναχος, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, ο οποίος ήρθε από την Αίγυπτο το 1876 π.Χ. ως αρχηγός μεγάλης ομάδας φυγάδων. Ο Όμηρος έχει συχνές αναφορές στα έπη του για τους Αργείους. Από το Άργος κατάγονται δύο από τους μεγαλύτερους ήρωες της μυθολογίας μας, ο Περσεύς και ο Ηρακλής. Η τραγωδία του Ευριπίδη “Ηρακλής” αρχίζει ως εξής: “Ο Αμφιτρύων είμαι. Αργείος. Γιος του Αλκαίου. Απ’ τον Περσέα κρατώ. Τη γυναίκα μου Αλκμήνη την κοιμήθηκε ο Δίας. Είμαι του Ηρακλή πατέρας…” (μετάφραση Κ. Τοπούζη).
Από τον Αργείο Περσέα κατά μία εκδοχή πήρε το όνομα η Περσία. Ο μύθος λέει ότι μετά τον φόνο της Μέδουσας ο Περσεύς πήγε στην Αιθιοπία, όπου σκότωσε το τέρας Κήτος. Ο βασιλιάς της Αιθιοπίας τού έδωσε για γυναίκα την κόρη του Ανδρομέδα. Εκεί γεννήθηκε ο Πέρσης ο οποίος βασίλευσε στην περιοχή της Περσέπολης.
Το Άργος σήμερα
Στο Άργος σήμερα, μεταξύ άλλων αξίζει να επισκεφτείς:
–Το αρχαίο θέατρο Άργους που στην αρχική μορφή του χωρούσε 20.000 θεατές και χρησίμευε και ως εκκλησία του Δήμου. Το θέατρο θεωρείται μοναδικό, γιατί ένα μεγάλο μέρος του είναι σκαλισμένο σε βράχο. Το καλοκαίρι φιλοξενούνται διάφορες παραστάσεις, όπως αυτές που ανεβαίνουν στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
–Την αρχαία αγορά, όπου σήμερα χρησιμεύει ως χώρος παρκινγκ αλλά και που 2 μέρες την εβδομάδα πραγματοποιείται η λαϊκή αγορά της πόλης. Αν βρεθείς στην πόλη Τετάρτη ή Σάββατο, αξίζει να κάνεις την πρωινή σου βόλτα σε μια παραδοσιακά, ελληνική λαϊκή αγορά.
–Την Ακρόπολη του αρχαίου Άργους, η οποία δεσπόζει πάνω από την πόλη. Το όνομά της Λάρισα και δυστυχώς σώζονται μόνο τα τείχη.
–Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άργους το οποίο φιλοξενεί πολλά αρχαιολογικά ευρήματα, που χρονολογούνται από την προϊστορική περίοδο.
–Ο ιερός ναός του Αγίου Πέτρου βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, όπου φυλάσσονται τα οστά του Αγίου. Είναι ο πολιούχος της πόλης και η μνήμη του γιορτάζεται πανηγυρικά στις 3 Μαΐου.
–Το μοναστήρι της Παναγίας της Πορτοκαλούσας ή κατακεκρυμμένης που δεσπόζει κάτω από την «Λάρισα», το κάστρο. Πρόκειται για ένα από τα παλιότερα μοναστήρια, με κρυφό σχολειό το οποίο είναι χτισμένο μέσα στο βράχο. Αν έχεις διάθεση μπορείς να ανέβεις ως εκεί περπατώντας από τα άνετα σκαλιά, αλλιώς να ακολουθήσεις τον εύκολο τρόπο, το αυτοκίνητο
-Τις πηγές του Κεφαλαρίου με την όμορφη εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής και τα σπήλαια, όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας και αναβλύζει αγίασμα.
Επίδαυρος – Το ξακουστό αρχαίο θέατρο
Δύσκολα, λένε, μπορεί να σταθεί ένας ηθοποιός και να μην τον καταπιεί το ωραιότερο θέατρο στον κόσμο, όπου στο παρελθόν είχαν δοξαστεί ιερά τέρατα, όπως ο Μινωτής, ο Κουν, η Παξινού, η Κάλλας, η Συνοδινού, η Μελίνα. Πόσες παραστάσεις, αμφιλεγόμενες και μη, κι αν έχουν δοθεί εδώ από την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου του 1938, όταν δόθηκε η πρώτη παράσταση μετά την αρχαιότητα, η «Ηλέκτρα» με το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με την Κατίνα Παξινού.
Μπορεί σήμερα μιλώντας για την Επίδαυρο να συνδέουμε αυτομάτως την περιοχή με το θέατρο, στην αρχαιότητα όμως έγινε ξακουστή για το Ασκληπιείο της, τον χώρο αφιερωμένο στον Ασκληπιό.
Σαν βρεθείς, λοιπόν, στον, απλωμένο σε μια κατάφυτη κοιλάδα, αρχαιολογικό χώρο της Επιδαύρου, εκτός από το προαναφερθέν αρχαίο Θέατρο (χωρητικότητας 12.000 ατόμων), αξίζει να δεις και τα εξής:
Τον Ξενώνα ή Καταγώγιον, όπου διέμεναν οι προσκυνητές του λατρευτικού χώρου.
Το συγκρότημα του Τελετουργικού εστιατορίου όπου δίνονταν τελετουργικά γεύματα.
Τη Θόλο, το τελειότερο κυκλικό οικοδόμημα της αρχαιότητας- ο μύθος την ορίζει ως την κατοικία του θεού Ασκληπιού.
Τη Στοά Αβάτου, όπου φιλοξενούνταν οι ασθενείς.
Το Στάδιο, όπου λάμβαναν χώρα οι αθλητικοί αγώνες.
Το Ασκληπιείο, ένα από τα πιο σημαντικά θεραπευτικά κέντρα του ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου, που στέγαζε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του θεού.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Επιδαύρου, με επιγραφές, αγάλματα, ακροκέραμα και τμήματα σημαντικών κτιρίων από το ιερό του Ασκληπιού. Το Μουσείο αυτό χτίστηκε μεταξύ 1902-1909 από τον αρχαιολόγο Παναγιώτη Καββαδία, που πέρασε σχεδόν μία τριακονταετία κάνοντας ανασκαφές στην Επίδαυρο.
Πληροφορίες:
Αρχαιολογικός χώρος Επιδαύρου: Ανοιχτά καθημερινά το καλοκαίρι 08.00-20.00, τηλ. 27530 22009, 22666.
Αρχαιολογικό Μουσείο Επιδαύρου: Ανοιχτό καθημερινά το καλοκαίρι 08.00-20.00, Δευτέρα 13.30-20.00, τηλ. 27530 22009.
Λυγουριό – Το μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Είναι γεγονός ότι το θέατρο της Επιδαύρου έδωσε πνοή και όνομα στο Λυγουριό (διπλανό χωριό). Κυρίως όμως το χωριό αυτό έγινε γνωστό από τη διάσημη ταβέρνα Λεωνίδας. Εδώ οι ηθοποιοί, οι συντελεστές και οι θεατρόφιλοι, μετά τις παραστάσεις, έτρωγαν και αντάλλασαν απόψεις. Ήταν κάτι σαν άτυπο έθιμο, σαν ιεροτελεστία, ένα σκηνικό το οποίο εξακολουθεί από τη δεκαετία του ’60. (οι φωτογραφίες –ασπρόμαυρες και έγχρωμες – μαρτυρούν την διασημότητα της εν λόγω ταβέρνας)
Όμως το Λυγουριό έχει και άλλα να δείξει: Μοναδικές ομορφιές, κατάφυτες εκτάσεις, πλούσια ιστορία και ενδιαφέροντα αξιοθέατα. Χτισμένο σε υψόμετρο 370 μέτρων, στους πρόποδες του όρους Αραχναίο, 25 χλμ. από το Ναύπλιο, το χωριό βρίσκεται στο δρόμο προς το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου και τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.
Μετά από ένα καφεδάκι σου σε ένα από τα παραδοσιακά του καφενεία της πλακόστρωτης της πλατείας, η περιήγηση μπορεί να ξεκινήσει από τη Μυκηναϊκή γέφυρα που βρίσκεται έξω από το χωριό Αρκαδικό και να συνεχιστεί στα ερείπια της αρχαίας Πυραμίδας κοντά στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και στο αρχαίο περιπατητικό μονοπάτι του ιερού του Ασκληπιού προς το Λυγουριό και την Επίδαυρο.
Αξιόλογο είναι το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας με την εντυπωσιακή συλλογή του συλλέκτη Βασίλη Κωτσιομύτη, με απολιθώματα, πετρώματα, όστρακα, έντομα και άλλα πολλά.
Στην περιοχή υπάρχουν γύρω στις 50 εκκλησίες και ξωκλήσια, εκ των οποίων τα 12 είναι της εποχής του Βυζαντίου. Μάλιστα, η τοπική παράδοση λέει πως ανέκαθεν το Λυγουριό περιβαλλόταν από ναούς οι οποίοι το προφύλασσαν από εχθρούς και εισβολείς. Μπορεί να είναι πρακτικά αδύνατον να επισκεφτεί κανείς όλες τις εκκλησίες. Ενδεικτικά όμως αναφέρουμε τον παλαιότερο ναό, στον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα, που βρίσκεται στον κεντρικό δρόμο του Λυγουριού πηγαίνοντας προς το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο (στην άκρη του παλαιού δρόμου μεταξύ Λυγουριού και Παλαιάς Επιδαύρου, 1 χλμ. από το Λυγουριό), και στην Παναγίτσα, στην κεντρική πλατεία του παλαιού οικισμού του πάνω χωριού του Λυγουριού, με τις υπέροχες τοιχογραφίες της. Τέλος αξίζει την επίσκεψη η εκκλησούλα αφιερωμένη στον Άγιο Μερκούριο, σε χαράδρα γνωστή με το όνομα «Αυλός», 5 χλμ. νότια του Λυγουριού, καθώς το τοπίο είναι μαγευτικό!
Παλιά Επίδαυρος – Το μικρό αρχαίο θέατρο του Διόνυσου
Η Παλιά Επίδαυρος είναι ένα ψαροχώρι που το καλοκαίρι σφύζει από τουρίστες. Ο οικισμός γύρω από το λιμανάκι της εξελίχθηκε σε γνωστό καλοκαιρινό θέρετρο, κυρίως του φεστιβάλ και του περιβάλλοντος αρχαιολογικού χώρου. Φυσικά, επιβάλλεται η επίσκεψη στο «Νησί», που όχι δεν πρόκειται για τη διάσημη πλέον Σπιναλόγκα της Κρήτης, αλλά για τη χερσόνησο που είναι ακριβώς δίπλα στην Παλιά Επίδαυρο. Εδώ βρίσκονται τα απομεινάρια της Ακρόπολης της Βασσάς (τμήμα του οικισμού βρέθηκε μέσα στη θάλασσα!) και των ρωμαϊκών τειχών καθώς και το Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου. Το αφιερωμένο στον Διόνυσο θέατρο, που στην πραγματικότητα δεν είναι μικρό αφού χωράει 6.000 θεατές, χτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. και μέχρι το 1971 ήταν θαμμένο σε βάθος 6 μέτρων! Ο Ιούλιος είναι γεμάτος με εκδηλώσεις τόσο από πλευράς τέχνης και συγκεκριμένα λαμβάνουν χώρα οι εκδηλώσεις του Μουσικού Ιουλίου, συναυλίες δηλαδή που γίνονται παράλληλα με το Φεστιβάλ Αθηνών, όσο και από φολκλορική πλευρά: το δεύτερο μήνα του καλοκαιριού στην προκυμαία λαμβάνει χώρα η υπαίθρια αγορά που στήνουν οι ντόπιοι παραγωγοί με τα προϊόντα τους. Πρόκειται για τις περίφημες Γιορτές Αγροτουρισμού στην Επίδαυρο.
Τίρυνθα
Μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι η Ακρόπολη της Τίρυνθας, η οποία αποτελεί και Μνημείo Παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Είναι κτισμένη σε πετρώδη λόφο πλάτους 100 και μήκους 300 περίπου μέτρων και με μέγιστο ύψος τα 26 μέτρα. Το όνομα της αναφέρεται στην Αρχαία Ελληνική μυθολογία.
Η πόλη οχυρώθηκε με ισχυρά και πελώρια τείχη, τα κυκλώπεια. Η παράδοση αναφέρει ότι ο βασιλιάς της ευρύτερης περιοχής Περσέας είχε αναθέσει στους μυθικούς Κύκλωπες από την Λυκία της Μικράς Ασίας το υπεράνθρωπο αυτό έργο. Τεράστιοι ογκόλιθοι, των οποίων το βάρος υπερβαίνει τους 10 τόνους και αγγίζει σε ορισμένες περιπτώσεις τους 20 απαρτίζουν τα κυκλώπεια τείχη.
Το μέγεθος του τείχους της Ακρόπολης εντυπωσιάζει ακόμα και σήμερα κατά μήκος του δρόμου Ναυπλίου-Άργους..
Σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από την Ακρόπολη της Τίρυνθας το 1913 ανασκάφηκε ένας θολωτός τάφος στους πρόποδες του λόφου του Προφήτη Ηλία.
Η είσοδος-θύρα του τάφου έφερε διακόσμηση από τοιχογραφίες με σπείρες.
Μυκήνες
Αρχαιολογικός Χώρος & Μουσείο Μυκηνών
Τα προϊστορικά χρόνια στην Ελλάδα αναπτύχθηκαν λαμπροί πολιτισμοί. Από τους πιο μεγαλοπρεπείς ήταν ο Μυκηναϊκός πολιτισμός, ο οποίος θα καθορίσει τελικά την ιστορία όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και ολόκληρης της Μεσογείου.
Αναπτύχθηκε σε όλο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο και η πιο σημαντική έδρα του ήταν στις Μυκήνες. Ιδρυτής σύμφωνα με το μύθο ήταν ο Περσέας, γιος του Δία και της Δανάης. Κατά μία εκδοχή του μύθου ο Περσέας ονόμασε την πόλη Μυκήνες γιατί επάνω σε εκείνον το βράχο έπεσε ο μύκης –δηλαδή η λαβή του ξίφους του. Μια άλλη εκδοχή λέει ότι οι Μυκήνες ιδρύθηκαν εκεί όπου ο Περσέας ανακάλυψε μια πηγή στη ρίζα ενός μύκητα (μανιταριού). Η πηγή υπάρχει και σήμερα και ονομάζεται Περσεία Κρήνη.
Η Ακρόπολη των Μυκηνών χτίστηκε σε λόφο ύψους 278 μ. για να στεγάσει και να προστατέψει τη βασιλική οικογένεια, λειτουργώντας παράλληλα ως το διοικητικό κέντρο της πόλης. Έτσι τα κτίσματα που συναντά ο επισκέπτης σήμερα είναι τα ερείπια του ανακτόρου στην κορυφή του λόφου, το βασιλικό νεκροταφείο, το θρησκευτικό κέντρο, η σιταποθήκη, τα εργαστήρια των καλλιτεχνών, η υπόγεια κρήνη και άλλα, που εξυπηρετούσαν κυρίως τις ανάγκες του παλατιού.
Το τείχος που περιβάλλει την Ακρόπολη έχει συνολικό μήκος 990 μ., πάχος ως 6 μ., ύψος πάνω από 8,5 μ. και κάποτε περιέκλειε έκταση 30.000 τ.μ. Η κατασκευή του έμοιαζε με θαύμα και γι’ αυτό έπλασαν το μύθο ότι γίγαντες, οι Κύκλωπες, το κατασκεύασαν!
Το αρχαιότερο μεγαλιθικό ανάγλυφο στην Ελλάδα στόλιζε το ανακουφιστικό τρίγωνο στην επιβλητική πύλη των Λεόντων. Είναι πιθανό αυτό να ήταν το έμβλημα του Ατρέα, πατέρα του Αγαμέμνονα και ιδρυτή της δυναστείας των Ατρειδών. Αυτός που έκανε ξανά γνωστές τις Μυκήνες ήταν ο Ερρίκος Σλήμαν. Γερμανός πλούσιος έμπορος και παθιασμένος με τον Όμηρο, ακολουθεί το όνειρό του και σκάβει πρώτα στην Τροία και αργότερα το 1874-76 στις Μυκήνες. Εντόπισε τον Ταφικό Κύκλο Α΄(17ου-16ου αι. π.Χ.) με κτερίσματα (χρυσές προσωπίδες, κοσμήματα, ξίφη, αγγεία) βάρους άνω των 15 κιλών. Τα αντικείμενα αυτά είναι αριστουργήματα της τέχνης της εποχής εκείνης και εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Από την Ακρόπολη η θέα προς τον Αργολικό κάμπο, τη θάλασσα και τα βουνά της Αργολίδας και της Αρκαδίας είναι καταπληκτική. Από την πρώτη στιγμή αισθάνεται κανείς την ιδιαιτερότητα του σημείου, το γιατί το επέλεξαν οι Μυκηναίοι και τους λόγους που τελικά γνώρισε τέτοια ακμή τον 14ο και 13ο αι. π.Χ.
Γύρω από την Ακρόπολη βρίσκονται οι κατοικίες του λαού, ο Ταφικός Κύκλος Β΄και εννέα θολωτοί τάφοι. Ο μεγαλύτερος και καλύτερα διατηρημένος θολωτός τάφος είναι ο λεγόμενος του Αγαμέμνονα. Χτίστηκε το 1370-1250 π.Χ. και βρέθηκε συλλημένος. Έχει μια τεράστια πύλη, της οποίας το ανώφλι ζυγίζει 120 τόνους. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι ονομαζόταν Θησαυρός του Ατρέα, χωρίς άλλα στοιχεία.
Μουσείο
Το μουσείο των Μυκηνών ολοκληρώθηκε σαν κτίριο το 1997 και άνοιξε για το κοινό το 2003 για να ταξιδέψει τον επισκέπτη στη καθημερινή ζωή των Μυκηναίων. Υπάρχουν ευρήματα από το ανάκτορο, το θρησκευτικό κέντρο, πολύ πλούσια κεραμική και αντίγραφα των κτερισμάτων του Ταφικού Κύκλου Α’.
Η επίσκεψη στο μουσείο είναι απαραίτητη γιατί εξάπτει τη φαντασία και ρίχνει φως σε πολλά ερωτήματα για το Μυκηναϊκό Πολιτισμό.Δικαιολογημένα λοιπόν αυτή η πολιτεία υμνήθηκε όσο καμιά άλλη από τον Όμηρο, το Σοφοκλή, τον Ευριπίδη, τον Αισχύλο και 3500 χρόνια μετά συνεχίζει να εμπνέει τις τέχνες και το θέατρο.